W 2024 roku Euro NCAP obejmie niezależnymi ocenami bezpieczeństwa samochody ciężarowe o dużej ładowności. Oznacza to nowe możliwości zwiększenia świadomości bezpieczeństwa i podnoszenia standardów w całej branży.
Europejski Program Oceny Nowych Samochodów (Euro NCAP) ustanowiono w 1996 roku i wkrótce stał się branżowym standardem oceny bezpieczeństwa samochodów osobowych. Jest on wspierany przez wiele europejskich rządów, w tym UE.
W marcu 2024 r. organizacja Euro NCAP ogłosiła, że rozszerzy swoje oceny bezpieczeństwa, aby objąć nimi również samochody ciężarowe o dużej ładowności, a wyniki pierwszej serii testów spodziewane są do listopada 2024 r.
„Bezpieczeństwo jest jedną z naszych podstawowych wartości, a biorąc pod uwagę wpływ, jaki organizacja Euro NCAP wywarła na samochody osobowe, z zadowoleniem przyjmujemy tę inicjatywę i z zainteresowaniem obserwujemy, co będzie ona oznaczać dla bezpieczeństwa samochodów ciężarowych” — mówi Anna Wrige Berling, dyrektor ds. bezpieczeństwa ruchu drogowego i produktów w Volvo Trucks.
Początkowo Euro NCAP skupi się na trzech głównych obszarach:
W 2027 r. do tych trzech obszarów zostaną dodane kolejne systemy, a do 2030 r. zostanie również dodana ochrona przed zderzeniami. Podobnie jak w przypadku ocen samochodów osobowych, Euro NCAP oceni różne systemy bezpieczeństwa i rozwiązania w każdym z tych obszarów oraz ich działanie przy różnych sytuacjach wypadkowych. Każdemu systemowi zostanie przypisana punktacja, która zostanie zsumowana dla każdego obszaru. Wyniki te zostaną następnie wykorzystane do obliczenia oceny gwiazdkowej całego pojazdu.
„Jedną z głównych zalet Euro NCAP jest możliwość oceny systemów bezpieczeństwa wykraczającej poza podstawowe wymagania prawne” — mówi Anna Wrige Berling, dyrektor ds. bezpieczeństwa ruchu drogowego i produktów w Volvo Trucks. „Zamiast wystawiać ocenę pozytywną lub negatywną, organizacja uwzględnia w swoich ocenach wiele różnych sytuacji, aby stworzyć bardziej kompleksowy obraz skuteczności systemów bezpieczeństwa”.
Biorąc pod uwagę wpływ, jaki organizacja Euro NCAP wywarła na samochody osobowe, z zadowoleniem przyjmujemy tę inicjatywę i z zainteresowaniem obserwujemy, co będzie ona oznaczać dla bezpieczeństwa samochodów ciężarowych”.
Z jakimi trudnościami wiąże się ocena bezpieczeństwa samochodów ciężarowych?
Euro NCAP to pierwsza w branży wspólna platforma do oceny i porównywania standardów bezpieczeństwa samochodów ciężarowych, a jej oceny mają ogromny potencjał. Należy jednak pamiętać, że nie jest to proste zadanie.
„W przypadku samochodów osobowych Euro NCAP przyznaje jedną ocenę każdemu modelowi, co jest dobrym rozwiązaniem, ponieważ w obrębie poszczególnych klas modeli nie ma dużych różnic” — mówi Anna. „Jednak w przypadku samochodów ciężarowych sprawa jest bardziej skomplikowana. Każdy model samochodu ciężarowego ma tysiące różnych specyfikacji i jest używany w wielu różnych zastosowaniach. Czy zatem ocena dla całej klasy modelu powinna być taka sama?”
Dokładny sposób rozwiązania tego problemu nie jest jeszcze znany, ale pierwszym krokiem w kierunku uwzględnienia faktu, że potrzeby w zakresie bezpieczeństwa mogą się różnić w zależności od sytuacji na drodze, może być przyznanie konkretnemu samochodowi ciężarowemu „etykiety bezpieczeństwa miejskiego”. Ocena ta będzie przyznawana dodatkowo oprócz ogólnej oceny gwiazdkowej i będzie miała zastosowanie jedynie wtedy, gdy samochód ciężarowy spełni określone kryteria dotyczące jazdy w ruchu miejskim.
Choć testy Euro NCAP obejmują wiele różnych sytuacji, trudno jest zmierzyć wpływ systemu na kierowcę oraz jego działanie w rzeczywistych warunkach.
„Częste niepotrzebne interwencje systemu bezpieczeństwa czynnego mogą powodować irytację i zmniejszać zaufanie do systemu. Mogą nawet skłonić kierowców do jego wyłączenia i zrezygnowania z jakiegokolwiek systemu bezpieczeństwa” — wyjaśnia Anna.
„Z tego powodu minimalizacja liczby niepotrzebnych interwencji jest kluczowym elementem rozwoju naszych systemów bezpieczeństwa czynnego. Ponieważ jednak Euro NCAP koncentruje się głównie na konstruktywnych interwencjach, od nas jako producentów nadal będzie zależeć znalezienie właściwej równowagi”.
Ponadto nie wszystkie systemy bezpieczeństwa są uwzględniane w ocenie Euro NCAP. Do nieuwzględnionych obszarów należą stabilność i szkolenie kierowców — oba bardzo ważne dla bezpieczeństwa samochodów ciężarowych.
„Euro NCAP dostarczy ważną ocenę bezpieczeństwa samochodów ciężarowych, ale nie zwolni nas, jako producentów, z konieczności realizowania własnych ambicji w zakresie bezpieczeństwa i holistycznego podejścia do niego” — mówi Anna.
W przypadku samochodów osobowych oceny Euro NCAP stały się w wielu krajach standardem branżowym. Niektóre firmy i instytucje wręcz nalegają na pięciogwiazdkowe oceny w zamówieniach pojazdów, a Anna uważa, że oceny te w znacznym stopniu przyczyniły się do zwiększenia bezpieczeństwa samochodów osobowych.
„Oceny Euro NCAP rzeczywiście podniosły standardy bezpieczeństwa w samochodach osobowych, zachęcając do wprowadzania nowych systemów bezpieczeństwa, zanim stały się one wymogiem prawnym. Przykładem mogą być automatyczne hamulce awaryjne. Staną się one obowiązkowe w samochodach osobowych dopiero w 2024 roku — a mimo to niemal wszystkie samochody osobowe są w nie wyposażone już od lat. To w części zasługa Euro NCAP”.
Czy Euro NCAP wpłynie tak samo na samochody ciężarowe? Inaczej niż w przypadku samochodów osobowych, wiele ocenianych systemów bezpieczeństwa czynnego jest już wymaganych prawnie, więc ten wpływ raczej nie będzie taki sam. Anna jest jednak przekonana, że pozytywny wpływ stanie się widoczny w całej branży. Prawdopodobnie skłoni to producentów samochodów ciężarowych do dopracowania i ulepszenia swoich systemów bezpieczeństwa, a także zachęci klientów do inwestowania w takie systemy.
„Każda inicjatywa, która zwiększa świadomość i inspiruje dyskusję na temat bezpieczeństwa na drodze oraz ułatwia klientom zakup bezpieczniejszych samochodów ciężarowych, powinna zostać dobrze przyjęta” — mówi Anna. „ Liczymy na ścisłą współpracę z Euro NCAP, aby pomóc jeszcze bardziej dopracować i poprawić bezpieczeństwo naszych pojazdów”.
Aby dowiedzieć się więcej na temat badań Volvo Trucks nad wypadkami i rozwojem systemów bezpieczeństwa czynnego, przeczytaj: