Trucks
Trucks
W ostatnich latach w tradycyjnie zdominowanej przez mężczyzn branży transportowej pojawia się coraz więcej kobiet, które wybierają zawód kierowcy samochodu ciężarowego. Nowe badanie rzuca światło na niektóre doświadczenia, wyzwania i szanse, z jakimi mierzą się kobiety kierujące samochodami ciężarowymi.
Przewiduje się, że globalny brak wykwalifikowanych kierowców samochodów ciężarowych, już obecnie dający się we znaki wielu firmom transportowym, pogorszy się znacznie do roku 2028. Coraz częściej uważa się, że wprowadzenie większej liczby kobiet do branży jako kierowców może być możliwym rozwiązaniem kryzysu. W USA liczba kobiet-kierowców samochodów ciężarowych wzrosła od roku 2010 o 88%. Mimo to jednak przewaga mężczyzn w branży jest nadal wyraźna — kobiety stanowią zaledwie 13,7% kierowców. W innych miejscach na świecie ten wzrost był mniejszy — w Europie tylko 4% kierowców samochodów ciężarowych to kobiety.
Aby lepiej zrozumieć, co motywuje kobiety do zostania kierowcami samochodów ciężarowych, Volvo Trucks niedawno przeprowadziło ankietę w dziesięciu krajach europejskich, opartą na wywiadach z 231 kobietami.
„Jeśli chcemy zachęcić kobiety do pracy w tej branży, musimy lepiej poznać ich doświadczenia, natomiast nie możemy wierzyć stereotypom ani nie przyjmować założeń” — mówi Delphine Maury, starszy analityk rynku, Volvo Trucks.
Wyniki ankiety wskazują, że kobiety-kierowcy widzą wiele pozytywnych stron swojej pracy. 44% uważa, że prowadzenie samochodu ciężarowego dobrze wpływa na ich zdrowie psychiczne. Dwie trzecie respondentek twierdzi, że chętnie pozostałyby w tej pracy przez cały okres życia zawodowego i poleciłyby ją innym kobietom. 75% uważa warunki pracy za dobre, a 91% twierdzi uważa za dobre relacje z innymi kierowcami samochodów ciężarowych. A 88% respondentek czuje dumę z tego, że są kobietami wykonującymi ten zawód.
„Byłam naprawdę zaskoczona poziomem pasji, z jaką podchodzą do swojej pracy” – mówi Delphine. „Wiele kobiet-kierowców nie było zmuszonych do zajęcia się tą pracą z braku innej, ale po prostu wybrało ten zawód. Uwielbiają prowadzić samochód i być w trasie.
Zapytane, co podoba im się najbardziej w tej pracy, najczęściej wskazywały: możliwość prowadzenia samochodu (83% respondentek), bycie samą (53%), podróżowanie i zwiedzanie różnych regionów (51%), niezależność (47%) i brak konieczności przebywania w biurze (45%). Najczęstszą odpowiedzią na pytanie o to, co w pracy sprawia im najwięcej radości, było: jazda (75%), słuchanie muzyki / podkastów / audiobooków (63%), dostarczanie towarów (43%) i rozmowy z innymi kierowcami samochodów ciężarowych (41%).
Badanie wskazało wiele zalet pracy kierowcy dostrzeganych przez kobiety, jednak badanie wskazało również na pewne istotne wady tego zawodu. Wiele respondentek zgłaszało problemy ze znajdowaniem toalet (63%) i pryszniców (57%) na parkingach dla samochodów ciężarowych, a 70% wskazywało, że czystość dostępnych toalet pozostawia wiele do życzenia.
W odpowiedzi na pytanie o to, czego nie lubią w swojej pracy, kobiety najczęściej wskazywały brak szacunku ze strony innych użytkowników dróg i kierowców (70%), niebezpieczeństwa i ryzyko wypadków (53%) oraz surowe przepisy (40%). Choć wiele kobiet uważa, że ta praca korzystnie wpływa na ich zdrowie psychiczne, odczuwają one także jej negatywny wpływ na zdrowie (49%) i życie osobiste (43%). 31% kobiet przyznaje, że doświadczyło zachowań seksistowskich i mizoginistycznych.
Ankieta zawierała również pytania dotyczące konstrukcji i ergonomii samochodów ciężarowych, a także bezpieczeństwa i ochrony osobistej na postojach dla samochodów ciężarowych. Jednak wyniki sugerują, że dla większości kobiet za kierownicą nie są to istotne problemy. Wprawdzie wiele kobiet stosuje pewne środki ostrożności, takie jak kamery i zabezpieczenia drzwi, jednak 70% respondentek czuje się pewnie i bezpiecznie, śpiąc w nocy w swoim samochodzie ciężarowym.
Wiele kobiet-kierowców samochodów ciężarowych nie chce specjalnego traktowania ani dostosowań – chcą być po prostu akceptowane jako zwykli kierowcy samochodów ciężarowych.
W świetle wyników badania Delphine Maury uważa, że najważniejszymi działaniami, jakie mogą podjąć firmy transportowe, są zapewnienie bezpiecznych postojów dla samochodów ciężarowych na noc, zagwarantowanie dostępu do czystych toalet w trakcie zmian oraz wyposażenie samochodów ciężarowych w akcesoria zabezpieczające, takie jak kamery i alarmy. Ważne jest również zapewnienie elastycznego czasu pracy, aby pomóc kierowcom zachować równowagę między życiem zawodowym a prywatnym.
„Należy jednak podkreślić, że te środki nie tylko pomogą utrzymać w zawodzie kobiety-kierowców – przyniosą korzyści również mężczyznom” – mówi Delphine. „Dzięki temu badaniu dowiedziałam się, że wiele kobiet-kierowców samochodów ciężarowych nie chce specjalnego traktowania ani dostosowań – chcą tylko być akceptowane jako zwykli kierowcy samochodów ciężarowych i traktowane tak samo jak ich koledzy”.
22-letnia Amanda Gren z Tomelilli w Szwecji jest kierowcą samochodu ciężarowego od ponad roku, a jej doświadczenia pokrywają się z wynikami ankiety. Zanim zdecydowała się na zmianę kariery, pracowała w handlu detalicznym. Chciała dobrze zarabiać, ale nie chciała wracać na studia na kolejne 3–4 lata, więc perspektywa zostania kierowcą samochodu ciężarowego wydała jej się kusząca. Udało jej się nawet znaleźć zatrudnienie w lokalnej firmie transportowej Erikssons Åkeri, zanim ukończyła kurs kierowcy.
„Uwielbiam wolność” – mówi. „Kiedy pracowałam w sklepie, mój szef stale zerkał mi przez ramię, a na przerwę mogłam pójść tylko wtedy, kiedy mi na to pozwolił. Ale teraz mogę pracować tak, jak chcę. Sama jestem swoim szefem”.
Kiedy pracowałam w sklepie, mój szef stale zerkał mi przez ramię, a na przerwę mogłam pójść tylko wtedy, kiedy mi na to pozwolił. Ale teraz mogę pracować tak, jak chcę. Sama jestem swoim szefem.
Z jej doświadczeń wynika, że chociaż niektórzy starsi mężczyźni kręcą głowami, widząc ją za kierownicą, większość osób w branży akceptuje ją bez zastrzeżeń. „Główną różnicą jest to, że jako kobieta otrzymujesz dużo pomocy, nawet jeśli jej nie chcesz. Ludzie po prostu zakładają, że tego potrzebujesz, co może być frustrujące”.
Aby dowiedzieć się więcej na temat życia kobiety pracującej w branży przewozów ciężarowych, możesz przeczytać o Polce Iwonie Blecharczyk, kierowcy samochodu ciężarowego i operatorce transportu, a także obejrzeć filmy z jej podróży samochodem po Skandynawii, będącej częścią Volvo Trucking Adventure.